หลายคนที่ทำงานในองค์กรต่างๆ น่าจะเคยได้ยินเกี่ยวกับวิสัยทัศน์หรือ Vision ขององค์กรนั้นๆ รวมถึง หากคุณอยู่ในตำแหน่งผู้บริหารหรือเจ้าของธุรกิจ คุณก็จำเป็นจะต้องตั้งวิสัยทัศน์ที่ทุกคนในองค์กรจะเข้าใจตรงกัน แต่จริงๆแล้ววิสัยทัศน์คืออะไรกันแน่ แล้วมีความสำคัญอย่างไรกับธุรกิจ ต่างจากพันธกิจ หรือ Mission อย่างไร เรามาทำความเข้าใจคำคำนี้ไปพร้อมๆกันเลยครับ
วิสัยทัศน์ คืออะไร
วิสัยทัศน์ (VIsion) คือภาพอันชัดเจนในอนาคตที่คุณอยากให้องค์กรหรือธุรกิจคุณเป็น เป็นการตั้งจุดหมายปลายทางที่คาดว่าองค์กรจะเดินทางไปถึงในอนาคต และอธิบายเป้าหมายนั้นด้วยความชัดเจน เปี่ยมด้วยแรงบันดาลใจ และมีความเป็นไปได้
วิสัยทัศน์เป็นเหมือนหัวลูกศรที่กำหนดทิศทางการดำเนินงานขององค์กรและธุรกิจ ให้ไปตามแนวทางที่ตั้งเป้าไว้โดยไม่เฉไฉจนออกนอกเส้นทาง เป็นการกำหนดว่าธุรกิจของเรา “จะเดินไปทางไหน”
แม้วิสัยทัศน์คือการกำหนดทิศทางขององค์กรให้มุ่งไปสู่ภาพอนาคตที่ต้องการ และดูเหมือนจะเป็นเป้าหมายสูงสุดที่ทุกคนในองค์กรต้องทำความเข้าใจและดำเนินงานไปในทิศทางเดียวกัน แต่ก็ใช่ว่าวิสัยทัศน์จะหยุดนิ่ง ตายตัว และไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้
อันที่จริงแล้ว การพัฒนาวิสัยทัศน์เป็นศาสตร์และศิลป์ของการสร้างสมดุลระหว่างการกำหนด “สิ่งที่ควรรักษา” กับ “สิ่งที่ควรเปลี่ยนแปลง” เพื่อให้องค์กรและธุรกิจสามารถดำเนินงานได้ท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงของโลกอยู่ตลอดเวลา โดยไม่ละทิ้งสิ่งที่เป็นตัวตน คุณค่า หรือพันธกิจขององค์กรจริงๆไป
ทำให้หากถึงเวลาที่องค์กรจำเป็นต้องเปลี่ยนแปลงวิสัยทัศน์ ก็สามารถทำได้ โดยให้นำเอาสภาพการณ์และการเปลี่ยนแปลงของโลกที่เราเล็งเห็นในอนาคตมากำหนดเป้าหมาย ทิศทาง และภาพในอนาคตขององค์กรเสียใหม่เพื่อให้องค์กรพัฒนาและยังอยู่รอดต่อไปได้ครับ
วิสัยทัศน์ (Vision) แตกต่างจาก พันธกิจ (Mission) อย่างไร?
หลายคนมักสับสนระหว่างคำว่า “วิสัยทัศน์” กับ “พันธกิจ” เพราะมักมีข้อความคล้ายๆกัน จนหลายครั้งก็คิดว่าเป็นสิ่งเดียวกัน แต่อันที่จริงแล้ว “พันธกิจ” เป็นสิ่งที่บ่งบอกตัวตนของธุรกิจว่าเราคือใคร เราก่อตั้งขึ้นมาเพื่อเป้าหมายอะไรตั้งแต่แรก
ทำให้โดยส่วนใหญ่แล้ว พันธกิจมักจะอยู่กับธุรกิจไปตลอดโดยไม่มีการเปลี่ยนแปลง เพราะนั่นคือสาเหตุที่ธุรกิจดำรงอยู่ตั้งแต่ต้น
อีกสิ่งหนึ่งที่หลายคนมักสับสน ก็คือการเข้าใจผิดว่าเราตั้งวิสัยทัศน์ขึ้นมาก่อนแล้วจึงค่อยสร้างพันธกิจเพื่อตอบสนองต่อวิสัยทัศน์นั้น แต่อันที่จริงแล้ว ธุรกิจต้องสร้างพันธกิจขึ้นมาก่อนว่าเราก่อตั้งธุรกิจขึ้นมามีวัตถุประสงค์อะไร แล้วจึงค่อยพัฒนาวิสัยทัศน์ที่กำหนดทิศทางในการดำเนินงานให้สามารถบรรลุพันธกิจของธุรกิจได้
ทำให้หากเปรียบง่ายๆ ว่าธุรกิจของคุณเป็นเหมือนลูกธนู วัตถุดิบที่ประกอบมาเป็นลูกธนูก็คือพันธกิจ และส่วนยอดของศรธนูที่ทำให้ลูกธนูสามารถพุ่งไปในทิศทางที่ต้องการได้ ก็คือวิสัยทัศน์นั่นเองครับ
และหากคุณต้องการจะเปลี่ยนวิสัยทัศน์เนื่องจากสภาพการณ์ของโลกมีการเปลี่ยนแปลงก็สามารถทำได้ โดยตั้งอยู่บนพื้นฐานที่ว่าวิสัยทัศน์ใหม่จะสามารถตอบสนองและดำรงคุณค่าของพันธกิจเอาไว้ได้ไม่เปลี่ยนแปลงครับ
ความสำคัญของวิสัยทัศน์ในธุรกิจ
ธุรกิจใดๆก็ตามที่ขาดการตั้งวิสัยทัศน์ที่ชัดเจน ในท้ายที่สุดธุรกิจก็มักล้มเหลว โดยเฉพาะในธุรกิจขนาดเล็กที่ท่ามกลางการแข่งขันที่สูง ก็ยิ่งต้องการทิศทางการดำเนินงานและมีภาพของธุรกิจที่เติบโตขึ้นในหัวอย่างชัดเจน
แม้วิสัยทัศน์จะเป็นภาพของธุรกิจที่มาจากอนาคต แต่มันก็ช่วยทำให้ธุรกิจมองเห็นทางและช่วยเป็นแรงผลักดันให้คนในองค์กรพร้อมทุ่มความพยายามพยายามในปัจจุบันเพื่ออนาคตที่ดีขึ้นได้
วิสัยทัศน์จึงเป็นเครื่องมือทรงพลังสำหรับธุรกิจด้วยเหตุผล 3 ประการ นั่นก็คือ:
- วิสัยทัศน์ก่อให้เกิดการลงมือทำ: ยิ่งธุรกิจนั้นๆมีวิสัยทัศน์ที่ชัดเจน ท้าทาย และเปี่ยมพลังมากเท่าไหร่ ก็ยิ่งสามารถดึงเอาความสามารถ ไอเดีย และทรัพยากรต่างๆนำมาใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น เพราะวิสัยทัศน์จะทำให้เกิดแรงผลักดันที่จะสร้างความเปลี่ยนแปลง ให้ทุกคนในองค์กรพร้อมร่วมหัวจมท้ายและลงแรงกายแรงใจเพื่อสร้างผลลัพธ์ที่ดีที่สุด
- วิสัยทัศน์เป็นเครื่องกำหนดแนวทางในการปฏิบัติ: สำหรับการวางแผนการกำหนดเป้าหมาย การตัดสินใจ การสร้างความร่วมมือและการประเมินผลในงานหรือในโปรเจคต่างๆไม่ว่าจะเล็กหรือใหญ่
- วิสัยทัศน์วิสัยทัศน์ช่วยให้ทีมเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน: และสามารถโฟกัสไปที่การแก้ปัญหาหรือโปรเจคที่ซับซ้อนในช่วงเวลาที่ยากลำบากได้
ตัวอย่างวิสัยทัศน์ที่ทรงพลัง
หากคุณยังไม่แน่ใจว่าจะกำหนดวิสัยทัศน์ที่สร้างการเปลี่ยนแปลงได้อย่างไร เราไปดูตัวอย่างวิสัยทัศน์อันทรงพลังจาก 3 ธุรกิจดังต่อไปนี้กันครับ:
#1 Microsoft – A computer on every desk and in every home
หรือการเป็น “คอมพิวเตอร์ที่มีทุกโต๊ะและมีทุกบ้าน” วิสัยทัศน์ดั้งเดิมของไมโครซอฟท์อันนี้ หากนำกลับมาอ่านในยุคปัจจุบันนี้ก็จะรู้สึกว่ามันเรียบง่าย ใครๆก็ทำได้ แต่ในช่วงเริ่มแรกที่มีการก่อตั้งบริษัทในปี 1975 ในยุคนั้นการใช้คอมพิวเตอร์ยังเป็นสิ่งใหม่เอามากๆ ผู้คนสมัยนั้นยังคิดไม่ออกด้วยซ้ำว่าเครื่องมืออันทันสมัยแบบนี้จะถูกนำมาใช้ในทุกครัวเรือนได้อย่างไร
ด้วยวิสัยทัศน์เช่นนี้ ซึ่งเป็นแรงผลักดันให้ Microsoft สร้างเครื่องมือที่เหมาะกับทั้งการทำงาน การเล่นหรือพักผ่อน หรือการสร้างสรรค์สิ่งต่างๆ ที่ใครๆก็สามารถเป็นเจ้าของได้ทั่วโลก และในปัจจุบันก็จะเห็นได้ว่า Microsoft สามารถทำได้สำเร็จจริงๆ
#2 LinkedIn – Create economic opportunity for every member of the global workforce
หรือการ “สร้างโอกาสทางเศรษฐกิจให้กับสมาชิกแรงงานทุกคนทั่วโลก” โดย LinkedIn เป็นแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียที่ให้โอกาสผู้คนได้สร้างคอนเนคชั่นและค้นพบตำแหน่งงานที่ต้องการได้แบบออนไลน์ วิสัยทัศน์ที่ LinkedIn มี จึงมุ่งไปที่การสร้างโอกาสให้กับแรงงานทุกคนบนโลกสามารถหางานที่ตัวเองต้องการได้ ซึ่งเป็นวิสัยทัศน์ที่ท้าทายเป็นอย่างมาก
#3 Amazon – To be Earth’s most customer-centric company, where customers can find and discover anything they might want to buy online
หรือการเป็น “บริษัทที่ยึดเอาลูกค้าเป็นศูนย์กลางมากที่สุดในโลก” นั่นหมายความถึงการที่ Amazon สามารถนำเสนอสินค้าออนไลน์ให้กับลูกค้าได้ในทุกรูปแบบตามความต้องการของลูกค้าเป็นหลัก ความต้องการที่จะเป็นที่หนึ่งของโลกด้านนี้จึงเป็นวิสัยทัศน์ที่ยิ่งใหญ่ และเราจะเห็นได้ว่า Amazon กำลังเดินทางไปสู่จุดนั้นในระยะเวลาอันใกล้
โดยสรุปแล้ว วิสัยทัศน์จึงเป็นการมองภาพธุรกิจของคุณไปในอนาคต เพื่อกำหนดทิศทางและเป็นแรงผลักดันในการดำเนินงานไปสู่วิสัยทัศน์นั้นๆ อย่างไม่ลังเล เพื่อให้คุณและธุรกิจใช้ความสามารถและทรัพยากรได้อย่างมีประสิทธิภาพและเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน โดยไม่ว่าธุรกิจจะเล็กหรือใหญ่ก็สามารถตั้งวิสัยทัศน์ที่เหมาะสมกับพันธกิจ ความสามารถ จุดแข็งขององค์กร และปัจจัยภายนอกได้
และเมื่อคุณมีวิสัยทัศน์แล้ว ก็ขอให้เชื่อมั่นอย่างเต็มหัวใจและทำให้ดีที่สุดเพื่อให้ภาพอนาคตของธุรกิจคุณเป็นจริงครับ