ในหลายปีที่ผ่านมา โลกโซเชียลมีเดียมีอะไรเปลี่ยนไปเยอะมาก บางอย่างก็เป็นการเปลี่ยนแปลงในแง่ดี บางอย่างก็เป็นการเปลี่ยนแปลงที่ไม่ค่อยดีเท่าไหร่ แต่เหมือนกับว่าหนึ่งในบริษัทที่อาจจะโชคร้ายมากๆในยุคนี้ก็คือ Facebook
เพราะฉะนั้นในบทความนี้เรามาคุยกันนะครับว่าปัญหาของ Facebook คืออะไร และปัญหานี้สำคัญอย่างไรกับการตลาดออนไลน์
ปัญหาหลักของบริษัท FACEBOOK
เรามาเริ่มด้วยการสรุปข้อมูลในก่อนดีกว่าว่าณปัจจุบัน Facebook มีปัญหาอะไรบ้าง ผมคิดว่าในฐานะผู้ใช้งาน Facebook อย่างพวกเราทุกคน หลายคนน่าจะเริ่มรู้สึกได้ว่า Facebook ‘มันน่าเบื่อ’
สาเหตุแรกก็อาจจะเป็นเพราะว่า Facebook เป็นช่องทางที่มีมานานแล้ว อะไรที่มันมีมานานแล้วมันก็มีความน่าเบื่อ เปรียบเทียบกับอะไรใหม่ๆใช่ไหมครับ
ซึ่ง Facebook เขาก็บอกไว้ว่ายอดผู้ใช้งานของเขาที่ทั่วโลกมีอยู่ประมาณหลายพันล้านคน มันโตไปไม่ค่อยได้แล้วเพราะว่ามันครอบคลุมเกือบทั่วโลกแล้ว
ที่ผ่านมานะครับ Facebook เขาใช้วิธีแก้ปัญหาคนเบื่อช่องทางด้วยการซื้อบริษัทอื่น … 2 ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดที่สุดก็คือ Instagram กับ WhatsApp
Instagram ก็เป็นช่องทางที่กลุ่มผู้หญิงหลายๆคนชอบใช้มาก ส่วน WhatsApp ก็เป็นเครื่องมือในการแชทที่หลายๆประเทศก็ใช้กันบ่อยนะครับ คือประเทศอื่นเขาอาจจะไม่ได้นิยมใช้ LINE มากเท่าประเทศไทย
แต่อยู่มาวันหนึ่งในปี 2021 Facebook เขาก็ประกาศออกมาว่าไม่เราจะเปลี่ยนชื่อบริษัทของตัวเองเป็น Meta โดยที่เราจะเน้นเรื่องการเชื่อมสัมพันธ์ของคนเหมือนเดิม แต่จะไม่ทำบนโซเชียลมีเดียแล้ว เราจะย้ายไปอยู่บน metaverse
ถึงแม้ว่า metaverse จะเป็นคำศัพท์ที่คนพึ่งมาให้ความสนใจเมื่อไม่กี่ปีที่ผ่านมา แต่จริงๆแล้วพวกเรื่องของ AR VR ก็เป็นสิ่งที่หลายคนอาจจะเคยได้ยินมาก่อนหน้านี้ อย่างตัว Facebook เองก็ ได้ซื้อบริษัท oculus ไปเมื่อหลายปีก่อน เหมือนจะจ่ายเงินไปประมาณ 2,000 ล้าน US Dollar
ซึ่ง ณ ปัจจุบันเนี่ยนักลงทุนแล้วก็คนวิเคราะห์ทางด้านเทคโนโลยีก็บอกเสมอว่าเงินที่ลงไปเมื่อประมาณตอนนั้นเนี่ยมันยังไม่ออกมาเป็นรายได้และกำไรกลับคืนมาเลย
ทิศทางของ FACEBOOK หลักปี 2022
กลายเป็นว่าวิสัยทัศน์ของ Facebook หรือว่าของ Mark Zuckerberg ก็ได้ ก็คือเชื่อว่าอนาคตเนี่ยทุกคนจะไปอยู่ในโลกเสมือนจริงที่เรียกว่า metaverse โดยที่เค้าตั้งเป้าว่าถ้าเขาไปสร้างรากฐานตรงนั้นก่อนใครเพื่อน เขาก็จะมีความได้เปรียบ แต่ปัญหาก็คืออนาคตตรงนั้นมันดูเหมือนจะไม่ได้มาถึงในเร็วๆนี้ และระหว่างทางที่จะไปอนาคตตรงนั้น Meta กำลังลืมฐานลูกค้าสำคัญที่เรียกว่าผู้ใช้งาน Facebook อยู่หรือเปล่า
หนึ่งในสาเหตุที่หลายคนบอกว่า Facebook น่าเบื่อ ก็เพราะว่าวิธีการเสพสื่อของคนเปลี่ยนไป ตอนแรก Facebook มีไว้เพื่อให้คนโพสต์ข้อความอย่างเดียวใช่ไหมครับ แต่ว่าพอมีเรื่องของ YouTube Instagram มา เทรนด์มันก็เปลี่ยนไปเป็นเรื่องของการโพสต์รูปภาพ การโพสวีดีโอ แล้วต่อมาอีกก็เป็นเรื่องของการไลฟ์สด
แต่หนึ่งในบริษัทที่เหมือนจะทำให้ Facebook ลำบากใจมาก ก็คือ TikTok ซึ่ง TikTok เหมือนมีความได้เปรียบช่วง covid ที่คนอยู่บ้านเยอะแล้วเบื่อ ทำให้ดึงผู้ใช้งานมาได้เยอะ กลายเป็นว่าคนหลายคนติดใจวิธีทําคอนเทนต์แบบวีดีโอสั้นแนวตั้ง
แต่สิ่งที่ Facebook ทำกลับแสดงออกว่าเขาไม่สามารถปรับตัวให้เข้ากับวีดีโอสั้นแนวตั้งได้ จริงๆแล้วมันเข้าใจได้ง่ายนะเพราะว่าพอเราทำทุกอย่างเราก็ไม่ได้เชี่ยวชาญอะไรสักอย่างใช่ไหมครับ YouTube กับ Instagram ก็พยายามดันวิดีโอแนวตั้งแบบสั้นอยู่ แต่ก็เหมือนจะทำอะไร TikTok ไม่ได้เลย
TIKTOK ที่กำลังจะมาแทน FACEBOOK?
จริงๆ รายงานจาก cloudflare บอกว่าในปี 2021 TikTok กับ Google คือ 2 ชื่อโดเมนนะครับ ที่มีคนเข้าเยอะที่สุดในโลก TikTok มาไวแล้วก็แซง Facebook ไปสักพักนึงเลย
กลายเป็นว่า Facebook กำลังแย่หรือเปล่า สรุปไม่ได้ขนาดนั้นนะครับเพราะสุดท้ายแล้วบริษัทนี้เขาก็กำไรมหาศาลทุกปีอยู่ดี เพียงแต่ว่านักลงทุนอาจจะไม่ได้ชอบใจนักที่รายได้บริษัทไม่ได้โตมากขึ้นแบบก้าวกระโดดแล้ว แล้วผู้ใช้งานต่างๆก็มีแนวโน้มที่จะเล่น Facebook น้อยลงเพราะว่าหันไปใช้โซเชียลมีเดียอื่นมากขึ้น
บทเรียนของเราคืออะไร? ผมคิดว่าตอนนี้เรายังบอกไม่ได้หรอกว่า Metaverse จะประสบความสำเร็จหรือเปล่า แต่รู้แค่ว่า Facebook พยายามดันเป็นอย่างมาก
แต่อย่างน้อยในภาพรวมภายนอก การที่มาร์คซัคเคอร์เบิร์ก ไม่ค่อยออกมาพูดอะไรเกี่ยวกับการทำ Facebook แล้ว คือจะเน้น metaverse อย่างเดียวเลย มันก็ทำให้หลายๆคนไม่ค่อยเชื่อมั่นในผลิตภัณฑ์นี้เท่าที่ควร แน่นอนว่าภายในองค์กรเขาก็คงมีพนักงานเป็นทีมใหญ่ๆอยู่หลายพันคนที่คอยดูผลิตภัณฑ์นี้อยู่นะ จะพูดแบบเหมารวมว่าบริษัทนี้เขาไม่สนใจ Facebook แล้วก็ไม่ใช่ เพียงแต่ว่าผู้บริหารตัวหลักไม่ค่อยออกมาพูดถึงผลิตภัณฑ์นี้แล้ว
อย่างที่สองก็คือเรื่องของการตลาดออนไลน์ Facebook เป็นสิ่งที่น่าเบื่อ ผู้ใช้งานไม่อยากเล่นแล้ว แล้วเราควรจะเน้นหรือว่าลงทุนไปในช่องทางนี้อีกหรือเปล่า ส่วนนี้ก็ตอบกันยากมาก แต่ผมคิดว่าในอีกหลายปีข้างหน้าเพจธุรกิจต่างๆอาจจะต้องคอยจับตาดูผลตอบแทนจากการทำการตลาดบน Facebook มากขึ้น
เพราะนอกจากเรื่องปัญหาการโฟกัสไปใน metaverse แล้ว Facebook ทางด้านโฆษณาก็ยังโดนผลกระทบจากเรื่องของการป้องกันข้อมูลผู้ใช้งานรั่วไหลของ Apple ด้วย หรือในยูโรปก็มีการผลักดันเรื่องการไม่ให้เก็บข้อมูลผู้ใช้งานเกินจำเป็น ทุกอย่างเหล่านี้ก็เริ่มกระทบต่อระบบโฆษณา ที่เป็นรายได้หลักของ Facebook เช่นเดียวกัน
สุดท้ายนี้ก็กลับมาที่แนวคิดของการเลือกช่องทางการตลาดนะครับ ช่องทางไหนที่ยังทำงานให้กับเราได้ ก็ยังทำต่อไป เพียงแต่ว่าถ้าเราไม่มั่นใจในอนาคตของช่องทางนั้นระยะยาว เราก็ควรที่จะแบ่งทรัพยากรและเวลาออกมาสร้างฐานลูกค้าใหม่ในช่องทางอื่นๆด้วย ก็จะไปเล่น TIKTOK ก็ได้ หรือว่าถ้าเรามองไกลและมีเงินเยอะเท่า Mark Zuckerberg จริงๆ ก็ไปลองทำ metaverse ไปเลย